Voor iedere gemeente en elke agrariër zijn het dé aandachtspunten van dit moment: wateroverlast en langdurige droogte. Dat is te danken aan de klimaatverandering waar we middenin zitten. Die zorgt voor extreem weer: periodes met hevige neerslag gevolgd door maanden waarin geen druppel regen valt. Onze ruimtelijke inrichting is daar niet op ingesteld. Toch zijn er wel oplossingen voorhanden.

Een relatief eenvoudige manier om de wateroverlast het hoofd te bieden, is het afkoppelen van hemelwater van het rioolstelsel. Het regenwater kunt u vervolgens infiltreren in de bodem. Daarmee draagt deze oplossing ook bij aan het tegengaan van droogte. Hoornstra heeft hiervoor een intelligent infiltratiesysteem ontwikkeld. We leggen hieronder uit hoe dat precies werkt.

Het Hoornstra-infiltratiesysteem

We hebben een intelligent infiltratiesysteem ontwikkeld waarmee we regenwater via een ‘sijpelende buis’ in de bodem infiltreren. Hiervoor koppelen we de hemelwaterafvoer af van het bestaande riool. Ons infiltratiesysteem heeft vier voordelen:

1. Er komt extra capaciteit in het riool vrij. Daarmee zijn overvolle riolen, straten die blank staan en rioolwater dat in het oppervlaktewater terecht komt na hevige regenval verleden tijd.
2. Het systeem hydrateert de grond met al het opgevangen regenwater en gaat daardoor uitdroging van de grond tegen.
3. Met deze manier van waterberging bespaart u geld. U hoeft het huidige rioolstelsel immers niet uit te breiden en er is minder statische (voor)berging nodig.
4. Er is voor dit systeem erg weinig ruimte nodig. Dat betekent dat niet de hele straat opgebroken hoeft te worden, zoals bij traditionele systemen het geval is.

Zo werkt het

Het idee
Het idee achter ons infiltratiesysteem is eenvoudig maar doeltreffend. We vangen het hemelwater op in een verticale buis. Bij neerslag vormt zich in de infiltratiebuis een waterkolom. Onderin de buis ontstaat waterdruk die het hemelwater direct de bodem in perst. Het water wordt gedoseerd in de bodem geïnfiltreerd en helpt zo automatisch uitdroging van de bodem te voorkomen. Hoe hoger de waterkolom en dus hoe hoger de druk, hoe groter de infiltratiecapaciteit.

Hemelwater wordt opgevangen in een verticale buis. De waterdruk onderin de buis perst het hemelwater de bodem in.

Plaatsing
Om de buizen verticaal te kunnen plaatsen, hebben we een boormethode ontwikkeld aan een mobiele kraan. Hiermee kunnen we buizen tot 6 meter lang in de grond plaatsen. De buizen hebben een diameter van 250 - 800 mm. In de voorbereiding zorgen onze specialisten voor een gedegen analyse van de locatie en de aanwezige grondlagen. Daarna maken we een ontwerp: hoeveel boringen zijn wenselijk en wat wordt de locatie van elke boring. Vervolgens verzorgen we ook de dimensionering.

De mobiele kraan boort en plaatst buizen tot 6 meter lang de grond in.

Plaatsing zonder overlast

Het plaatsen van de buizen kan zonder noemenswaardige overlast. Voor het boren is niet meer dan 3 vierkante meter werkruimte nodig. Wegafsluitingen zijn daardoor niet noodzakelijk. Omdat de boring voor de buizen ook met een minigraver gedaan kan worden, kunnen de infiltratiebuizen niet alleen in open gebieden, wegen, bermen en opritten geplaatst worden, maar zelfs in tuinen.

Infiltreren, zelfs in de tuin, kan zonder veel overlast met een minigraver.

Plaatsing boven en onder grondwaterniveau

De infiltratiebuizen kunnen zowel in onverzadigde, droge grond als in verzadigde grond (onder grondwaterniveau) geplaatst worden. Boren onder grondwaterniveau is voor ons eveneens geen probleem dankzij een door onze ingenieurs zelf ontwikkelde en gepatenteerde boormethode. Op die manier hebben we door de jaren heen al vele honderden infiltratiebuizen in het grondwater geplaatst.

Voorwaarden aan verticale infiltratie

Aan verticale infiltratie zijn ook enkele voorwaarden verbonden. Zo dient de doorlatendheid van de grond meer dan 1 m/dag te zijn. Is dat niet het geval, dan is de infiltratiecapaciteit te laag en heeft u veel aanvullende berging nodig. Het meten van de doorlatendheid moet ‘op diepte’ gebeuren in verband met de gelaagdheid van de bodem.
Verder plaatsen we de infiltratiebuizen bij voorkeur niet onder bomen in verband met bladval maar ook vanwege de wortels en overhangende takken die de boorruimte beperken.

Andere oplossingen voor waterberging

De bodemgesteldheid kan reden zijn om niet te kiezen voor dit infiltratiesysteem (zie ‘Voorwaarden’). Gelukkig zijn er meerdere manieren om hemelwater te bergen. Naast de verticale infiltratiemethode zijn we ook ervaren in het berekenen, ontwerpen en aanleggen van bijvoorbeeld wadi's, IT-riolen, krattenvelden en waterdoorlatende bestrating.

Samenvatting

Het Hoornstra-infiltratiesysteem heeft de volgende kenmerken:

1. Gaat overbelasting van het rioolstelsel tegen.
2. Gaat uitdroging van de grond tegen.
3. Plaatsing kan zowel boven als onder grondwaterniveau.
4. Omvang/grootte aanpasbaar aan situatie en wensen.
5. Uitbreiding capaciteit riool niet meer nodig.
6. Zeer beperkte ruimte nodig voor plaatsing infiltratiesysteem.

Het infiltratiesysteem is zowel in onverzadigde als verzadigde grond te plaatsen. De enige voorwaarde is de bodemgesteldheid. Deze dient een doorlatendheid te hebben van 1 m/dag en er dient voldoende laagdikte aanwezig te zijn.

Meer weten?

Hoornstra-Ophof heeft sinds 2004 al meer dan 5.000 Hoornstra-infiltratiebuizen geplaatst. Ondertussen hebben we de techniek verder geoptimaliseerd. Meer weten over verticaal infiltreren of over andere vormen van waterberging? Lees dan onze pdf brochure Infiltratie, droog & nat of neem contact op met Michel Geven (06-51349311, Michel@hoornstra-infrabouw.nl).

Lees meer over deze infiltratiemethode in de brochure 'Infiltratie, droog & nat'